Het Geheim van Negatieve Gedachten
Als mens zijn we gezegend met het kunnen hebben van gedachten over onze gedachten. Dagen kunnen we ons zorgen maken over een zorgelijke gedachte. We kunnen boos worden over het hebben van een boze gedachte. We worden angstig van een bange gedachte.
Met alle narratieve op onze sociale media’s, aangevuld met alle verwonderlijke plaatjes over hoe goed het met iedereen gaat, zijn we onbewust overtuigd dat het hebben van een negatieve emotie niet oké is. We stappen in onze schaduw, schermen ons af van onze emoties en bevriezen. We gunnen onszelf nauwelijks de tijd om stil te staan bij de betekenis van een gebeurtenis.
Juist het hebben van een negatieve gedachte is een positieve gedachte op zichzelf. Hoe zou het zijn als we leren te accepteren dat het hebben van negatieve gedachte, juist bijdraagt aan het krijgen van positieve emoties. Alan Watts omschrijft dit als de “the backwards law”.
The backwards law geeft ons het vertrouwen dat omgekeerd denken de kwaliteit van het leven kan verbeteren – door het gezonder maken van mijn gedachten.
The Backwards Law
Het idee achter “the backwards law” is dat als we bij het einde beginnen, we alles tot ons beschikking hebben om daar te komen. Stel er ligt een noodzaak om snel in slaap te raken, omdat bijvoorbeeld de dag na nu een belangrijk moment gepland staat. De focus van onze gedachte gaan naar het snel in slaap vallen. De uitkomst is dan hoogstwaarschijnlijk een slapeloze nacht.
De inspanningen om in slaap te vallen zorgen er juist voor dat we wakker blijven. Tot op het moment we oprecht stoppen met proberen, vallen we in slaap. Als we proberen perfect te zijn, voelen we ons onvolmaakt. Juist doordat we accepteren dat we fouten maken, voelen we ons beter.
Het verlangen naar het hebben van een positieve ervaring is daarom ook een negatieve ervaring; terwijl het accepteren van een negatieve ervaring een positieve ervaring is. Hoe rijker we willen zijn, des te armer en waardelozer we ons voelen.
In een verslaving valt ook een dergelijk patroon op. Kort gezegd is een verslaving het gevolg van een streven naar meer geluk en naar minder ellende. Juist de manier waarop iemand continu naar meer geluk streeft, veroorzaakt de verslaving.
De manier waarop omgegaan wordt met pijnlijke emoties en/of gevoelens, bijvoorbeeld het proberen kwijt te raken van deze emotie, veroorzaakt juist steeds meer pijnlijke emoties.
The backward law is een contraproductieve reflex: het effect van een handeling precies het tegengestelde is van wat we ermee beogen.
Emoties
Emoties zijn eigenlijk voorspellingen. Het zijn voorspellingen die onze brein op het moment zelf vormen door het samenwerken van miljarden hersencellen. Over deze voorspellingen hebben we meer controle dan we zelf denken.
Tijdens de geboorte zijn emoties niet in onze brein aangelegd. De tijd vormt ons, en onze brein slaat dit op. Onze brein haalt deze voorspellingen op. Iedere actie die we ondernemen, worden gevormd door een opgeslagen voorspelling. Deze voorspellingen helpen ons om snel en efficiënt betekenis te geven aan de wereld om ons heen.
Het zijn niet onze hersenen die reageren, maar onze herinneringen uit het verleden die onze ervaringen vormen en voorspellen.
Emoties die ons lijken te overkomen, zijn in feite door onze ervaringen zelf gemaakt. Hoe we als mens angstig kunnen reageren op het zien van een spin bijvoorbeeld. Het is een onbewuste strategie van onze hersenen om een bepaalde positieve intentie in stand te kunnen houden. Ooit was de reactie, de emotie, nodig om er beter van te worden. Het angstig reageren op een spin, brengt ons in veiligheid, wat ons uiteindelijk beter laat zijn.
Onze hersenen zijn flexibel en kneedbaar. Wat gebeurd er als we de ingrediënten van het aanmaken van deze gedragingen veranderen? We leren dan onszelf in feite aan hoe we morgen op een andere manier voorspellingen kunnen maken. We leren de hersenen niet te schrikken bij het zien van een spin, maar juist weg te lopen. De veiligheid wordt hiermee gewaarborgd, maar de negatieve emotie die hiervoor nodig was is verdwenen.
“being the architect of your own experience”, Lisa Feldman Barret, Hoogeleraar Psycholoog en neurowetenschapper.
Het hebben van een negatieve ervaring, hoeft dus helemaal geen negatieve ervaring te zijn. Vanuit de wetenschap en filosofie niet. Dat is de paradox van een negatieve emotie.